Kalkgebonden

Kalkgebonden is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands dat aangeeft dat de sterkte of de structuur van een materiaal hoofdzakelijk wordt bepaald door een kalkbindmiddel of door de aanwezigheid van kalk (calciumcarbonaat). De term wordt in verschillende vakgebieden gebruikt en kan daardoor verschillende contexten hebben.

In de geologie en sedimentologie verwijst kalkgebonden naar gesteenten waarin korrels door een kalkcementcement worden samengehouden. Het gaat dan om gesteenten waarbij calciet als bindmiddel optreedt, waardoor losse korrels samenklonteren tot gesteente als kalksteen, een kalkhoudende schikking of een cementatiegesteente. De kalkbinding heeft invloed op porositeit, sterkte en resistentie tegen verwering.

In de bodemkunde beschrijft kalkgebonden bodems bodems waarin calciumcarbonaat een significante rol speelt bij de structuur en stabiliteit. Kalkbinders kunnen samenklonteren of verharden en hierdoor de drainage, textuur en pH van de bodem beïnvloeden. Kalkrijke of calcareuze bodems komen veel voor in karstige of kalkrijkthoudende omgevingen en vertonen vaak een hoge pH.

In de bouwkunde en restauratie verwijst kalkgebonden materiaal naar mortels, pleisters en metselwerk die zijn gebonden met kalk in plaats van met cement. Kalkgebonden bindmiddelen, zoals luchtkalk of hydraulische kalk, zijn ademend en compatibel met historische constructies. Ze vereisen vaak andere verwerking en onderhoud dan modern cementgebonden systemen en zijn nog steeds in gebruik bij restauratie om oorspronkelijke eigenschappen en uitstraling te behouden.

Samengevat beschrijft kalkgebonden dus materialen waarvan de binding hoofdzakelijk komt door kalk of calciumcarbonaat, met uiteenlopende toepassingen in de aarde, bouw en restauratie.