Groeien

Groeien is een Nederlands werkwoord dat betekent groter worden; zich ontwikkelen; in omvang, hoeveelheid of kwaliteit toenemen. Het wordt zowel letterlijk gebruikt voor levende wezens als figuurlijk, bijvoorbeeld bij economische groei of de groei van een populatie.

In de biologie verwijst groei naar een blijvende toename in formaat of aantal cellen, waardoor het organisme of weefsel groter wordt. Bij planten vindt primary growth plaats bij meristempunten en secondary growth bij houtachtige planten. Hormonen zoals auxine, gibberellinen en cytokininen spelen een belangrijke rol bij celgroei en differentiatie. Groei vereist energie en bouwstoffen en wordt beïnvloed door genetische factoren, voeding, water, temperatuur en licht.

In de mens en dieren omvat groei zowel toename in lengte en gewicht als ontwikkeling van functies en organen. Groeipatronen worden vaak gevolgd met groeicurves en tabellen, en pubertaire veranderingen kunnen de groeisnelheid beïnvloeden. Ook voeding, gezondheid en omgevingsfactoren spelen een cruciale rol in de groei van individuen van conceptie tot volwassenheid.

In de economie verwijst groei naar een toename van economische output over een periode, meestal gemeten als bruto binnenlands product (BBP) of BBP per hoofd van de bevolking. Factoren zoals arbeid, kapitaal, technologie en investeringen bepalen de groeivooruitzichten, terwijl demografie en productiviteit meespelen. Groeivraagstukken gaan ook over duurzame ontwikkeling en de mogelijke milieu- en sociale effecten van langdurige groei.

Het woord verschijnt in uitdrukkingen als "groei en ontwikkeling", "groeiend vertrouwen" en "groeit snel", en vormt een centrale term in zowel wetenschappelijke als dagelijkse context.