Gewrichtsprotheses

Gewrichtsprotheses zijn implantaten die beschadigde gewrichtsoppervlakken vervangen om pijn te verlichten en de functie van het aangetaste gewricht te herstellen. Ze worden meestal toegepast bij end-stage gewrichtsziekten die niet meer verbeteren met conservatieve behandeling, zoals gevorderde artrose, inflammatoire artritis of ernstig letsel. Het doel is pijnreductie, betere mobiliteit en het behouden of verbeteren van dagelijkse activiteiten.

De meest voorkomende typen zijn heupprothesen, knieprothesen en schouderprothesen. Daarnaast bestaan er prothesen voor andere gewrichten zoals elleboog en enkel. Bij de heup kan gekozen worden voor een totale heupprothese of een hemiheupprothese; bij de knie voor een totale knieprothese of een unicondylaire knieprothese. Schouderprothesen kunnen anatomisch of omgekeerd van ontwerp zijn, afhankelijk van de aandoening van de pezen en het bot. De keuze hangt af van de locatie, de aandoening en de botkwaliteit.

Prothesen bestaan uit verschillende materialen, meestal metaallegeringen (zoals cobalt-chroom of titanium), keramiek en glijlaagpolyethyleen. Ze kunnen cementeerd of cementloos bevestigd worden. Cementeerde prothesen gebruiken botcement voor fixatie, cementloze ontwerpen groeien in het bot door een porieus oppervlak.

Voor operaties wordt doorgaans beeldvorming en functionele beoordeling uitgevoerd om de juiste inductie en planning te bepalen. Na de ingreep volgen pijncontrole, fysiotherapie en revalidatie gericht op vroege mobilisatie en geleidelijke belasting. Het verwachte resultaat is significante pijnreductie en verbetering van de mobiliteit, maar de prosthese heeft een beperkte levensduur en kan in de toekomst revisie nodig hebben.

Veelvoorkomende complicaties zijn infectie, loslating van de prothese, slijtage van glijlagen, dislocatie, zenuwbeschadiging en trombose. De gemiddelde levensduur van een gewrichtsprothese ligt meestal tussen de 15 en 20 jaar, afhankelijk van het gewricht, gebruik en individuele factoren.