Gammacorrectie

Gammacorrectie is een non-lineaire transformatie die de relatie tussen signaal en waargenomen luminantie corrigeert. Het doel is een beeld mede af te stemmen op de respons van menselijke ogen en op de niet-lineaire respons van veel beeldschermen.

In de praktijk wordt vaak gebruik gemaakt van een machtige short-hand: een gamma-waarde > 1. Dit betekent dat lagere luminanties sterker worden bemoeilijkt terwijl hogere luminanties relatief minder veranderen, waardoor details in schaduwen en middelste tonen beter waarneembaar blijven. Voor veel schermen en kleurruimten is het gamma ongeveer 2,2; het sRGB-kleurruimte gebruikt een meer complexe, piecewise correctie die op grotere waarden dicht bij 2,4 uitkomt, en een lineaire sectie voor zeer donkere waarden.

Het beeldvormingspad omvat doorgaans een lineaire lichtrespons van de scène, gevolgd door gammaencoding (toonruimteconversie) zodat de data efficiënt kan worden opgeslagen en getransporteerd. Het display voert vervolgens een inverse gamma uit om weer lineair licht te tonen. Door deze aanpak sluit de digitale representatie beter aan bij menselijke perceptie en bij de karakteristiek van beeldschermen.

Toepassingen en overwegingen: gammacorrectie is wijdverbreid in fotografie, videoproductie, computergraphics en streaming. Bij bewerking is het gebruikelijk om in een lineaire kleurruimte te werken en pas daarna te gamma-encoderen voor display. Fouten in gamma kunnen leiden tot onnauwkeurige zwarttinten, doorschemering of verlies van details in hoge lichten.