beeldschermen

Beeldschermen zijn apparaten die visuele informatie weergeven door middel van pixels. Ze komen voor als computerschermen, televisies en smartphone- en laptopschermen. Moderne beeldschermen verschillen door toegepaste technologie, resolutie, beeldverhouding en connectiviteit. Dit artikel geeft een beknopt overzicht van gangbare typen, beeldkwaliteit en praktische aandachtspunten.

Technologieën: De dominante techniek is LCD met LED-achtergrondverlichting. LCD-schermen regelen de doorgang van licht door vloeibare kristallen die per pixel worden aangestuurd; dit levert goede beeldkwaliteit tegen redelijke kosten en laag verbruik. OLED en microLED leveren per-pixel licht en bieden doorgaans hoger contrast en betere kijkhoeken, maar zijn duurder en nog niet zo wijd verspreid als LCD. CRT-technologie komt vrijwel niet meer voor in moderne beeldschermen.

Beeldkwaliteit en formaat: Resoluties variëren van Full HD (1920x1080) tot 4K (3840x2160) en hoger; 8K is nog beperkt in de markt. Beeldverhoudingen variëren van 16:9 tot ultrawide 21:9 of 32:9. Verversingssnelheden variëren van 60 Hz tot 120–240 Hz in gamingmonitoren. Responstijden van 1–5 ms en HDR-ondersteuning verbeteren beweging en kleurdiepte. Kleurdekking kan sRGB, AdobeRGB of DCI-P3 zijn, afhankelijk van het model.

Connectiviteit en ergonomie: Veel beeldschermen bieden HDMI en DisplayPort; USB-C voor video en stroom en soms ingebouwde USB-hubs. Ergonomische functies zoals hoogteverstelling, kantel en draaibaarheid en VESA-montage zijn belangrijk voor langdurig gebruik. Flicker-free-technologie en blauwlichtfilters bevorderen comfort.

Onderhoud en energie: Moderne beeldschermen zijn relatief energiezuinig; veel modellen dragen een Energy Star-label. Levensduur hangt af van backlight en gebruik; LCD-backlights kunnen na verloop van tijd degraderen, OLED kan burn-in vertonen. Reinig het scherm met een zachte doek en vermijd agressieve chemicaliën.