Dublinsysteem

Het Dublinsysteem, ook wel Dublin-systeem genoemd, is het Europese kader voor het bepalen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor het behandelen van een asielverzoek van een iemand die in de Europese Unie een aanvraag doet. Het doel is dat elke asielaanvraag in één lidstaat wordt onderzocht en voorkomen wordt dat dezelfde persoon in meerdere lidstaten gelijktijdig een procedure doorloopt.

Historisch gezien vindt het systeem zijn oorsprong in de Dublin-conventie van 1990, gevolgd door de zogenoemde Dublin II- en Dublin III-regelingen. De huidige regelgeving is het Dublin-reglement (EU) 604/2013, dat later is aangevuld door voorstellen tot hervorming (ook wel aangeduid als Dublin IV) in het kader van bredere migratie- en asielpakketten. In de praktijk bepaalt de regelgeving wie verantwoordelijk is voor de beoordeling van een asielverzoek en welke lidstaat verantwoordelijk blijft bij overdrachten.

Werking en criteria: de verantwoordelijke lidstaat wordt bepaald aan de hand van criteria zoals familiebanden met inwoners of statushouders in een lidstaat, de eerste EU-lidstaat die de persoon is binnengekomen, en eerdere asiel- of verblijfssituaties in andere lidstaten. Het systeem maakt daarbij gebruik van de Eurodac-databank met vingerafdrukgegevens om de eerste toegang tot de EU vast te stellen. Als een lidstaat als verantwoordelijke wordt aangewezen, kan de persoon worden doorverwezen en moet de procedure daar worden afgerond, conform EU- en nationale rechtsbescherming.

Kritiek en impact: het systeem wordt vaak bekritiseerd vanwege de druk op grenslanden, lange wachttijden en het risico op verwijzingen naar landen met weaker protection-standaarden.Ook wordt bezorgd geuit over individuele rechten en het risico op oneerlijke overdrachten. Voorstanders zien het als een instrument tegen “asielshopping” en duplicatie van procedures. Het Dublin-systeem blijft een centraal, maar omstreden element van het Europese asielbeleid.