Dosisstijgingen

Dosisstijgingen verwijzen naar het proces waarbij de dosis van een medicijn geleidelijk wordt verhoogd over een vooraf vastgesteld plan, met als doel een therapeutisch effect te bereiken terwijl de kans op bijwerkingen zo veel mogelijk wordt beperkt. Het begrip wordt toegepast in uiteenlopende medische disciplines, waaronder psychiatrie, pijnbestrijding, chronische aandoeningen en pediatrische of geriatrische zorg.

Een dosisstijging wordt normaal gesproken via een titratieschema uitgevoerd. In de praktijk begint men met een startdosering die laag genoeg is om tolerantie te beoordelen, waarna stap voor stap een hogere dosis wordt bereikt totdat het beoogde effectieve bereik is bereikt of totdat bijwerkingen niet langer verdraagbaar zijn. Het tijdsinterval tussen stappen en de grootte van elke dosisstap zijn afhankelijk van het type medicijn, de aandoening, en de individuele patiëntfactors zoals leeftijd, lever- en nierfunctie en interacties met andere medicijnen. Regelmatige controle op effectiviteit en veiligheid is essentieel, waaronder overleg over bijwerkingen, vitale signalen en laboratoriumwaarden indien nodig.

Redenen voor dosisstijgingen zijn onder meer onvoldoende klinische respons bij de huidige dosis, gewenning of toegenomen behoefte aan pijn- of symptoomonderdrukking, en veranderingen in farmacokinetiek door leeftijd of comorbide aandoeningen. Dosisverhogingen vereisen zorgvuldige afweging van risico’s en baten, en vaak begeleidende voorlichting aan de patiënt over wat te verwachten en wanneer contact op te nemen bij bijwerkingen.

Veiligheid en monitoring staan centraal bij dosisstijgingen: overmatig snelle verhogingen kunnen leiden tot ernstige bijwerkingen of interacties met andere medicijnen, terwijl abrupt stoppen of onverwachte veranderingen ook risico’s meebrengen. Doel is een evenwicht tussen maximale therapietrouwelijkheid en minimale schade.