Dikkedarmkanker

Dikkedarmkanker is kanker van de dikke darm (colon), een vorm van colorectale kanker. De tumor ontwikkelt zich doorgaans uit poliepen en groeit vaak over meerdere jaren. De meeste kankers zijn adenocarcinomen.

Risikofactoren: leeftijd boven 50 jaar; familie- of erfelijke syndromen zoals Lynch-syndroom en FAP; chronische inflammatoire darmaandoeningen; overgewicht, roken, een dieet met veel rood en bewerkt vlees en weinig vezels; weinig lichamelijke activiteit.

Symptomen: veranderingen in stoelgang, bloed of slijm in de ontlasting, buikpijn of krampen, een gevoel van onvolledige stoelgang, onverklaard gewichtsverlies of vermoeidheid. Bij vroeg stadium kunnen er geen duidelijke symptomen zijn.

Screening en diagnose: Screening omvat faecaal occult bloed-testen en colonoscopie. Een colonoscopie is de diagnostische standaard en biedt ook poliepenverwijdering en biopsie. Voor stadiëring worden CT-scan (abdomen/bek) en bij rectumkanker MRI gebruikt; de tumor wordt ingedeeld volgens de TNM-indeling.

Behandeling: De behandeling hangt af van het stadium. De hoeksteen is chirurgische verwijdering van de tumor (colectomie) met herstel van de darmfunctie. Bij hogere stadia is vaak aanvullende chemotherapie; bij rectumkanker kan preoperatieve chemoradiatie of radiotherapie volgen. Afhankelijk van moleculaire kenmerken kunnen gerichte therapie of immunotherapie worden ingezet.

Prognose en preventie: De prognose hangt af van het stadium bij diagnose en de algehele gezondheid. Vroege opsporing via screening verlaagt sterfte aan dikkedarmkanker. Preventie omvat een vezelrijk dieet, weinig rood en bewerkt vlees, regelmatige lichamelijke beweging, gezond gewicht en niet roken.