Depositiesnelheid

Depositiesnelheid is de snelheid waarmee materiaal neerslaat of afgezet wordt op een oppervlak of in een ander medium. In de geowetenschappen verwijst het meestal naar de afzetting van sedimentdeeltjes en kan worden uitgedrukt als lengte per tijd (bijv. millimeter per jaar) of als massa per oppervlakte per tijd (bijv. gram per vierkante meter per dag). In technologische depositiesprocessen zoals chemische dampafzetting (CVD) of elektrochemische deposities is het de laagdikte die per tijdseenheid wordt gevormd op een substraat (bijv. nanometer per minuut, micrometer per uur).

De depositiesnelheid wordt beïnvloed door meerdere factoren, waaronder de beschikbaarheid van materiaal, stromingscondities in water of lucht, deeltjesgrootte en hun dispersie, temperatuur, pH en chemische eigenschappen van de oppervlakken. Ook turbulente menging, oppervlaktestructuur en interacties tussen het afzettingsmateriaal en het onderliggende oppervlak spelen een rol. In natuurlijke omgevingen levert dit combinatie van processen op, waardoor depositiesnelheden sterk kunnen variëren tussen locaties en perioden.

Metingen en benaderingen variëren per context. Gravimetrische metingen, profilometrie en optische methoden worden gebruikt om dikte en massa van afgezette lagen te bepalen, terwijl gespecialiseerde sensoren zoals de quartz crystal microbalance ultra-dunne lagen kan monitoren. In veldsituaties worden booronderzoeken en sedimentkartering toegepast om gemiddelden over langere periodes af te leiden.

Toepassingen en belang: depositiesnelheid bepaalt onder meer de vorming van sedimentlagen, landschapsontwikkeling en waterkwaliteit door opbouw van sediment en verontreinigingen. In de industrie beïnvloedt het productie- en onderhoudsprocessen, zoals corrosie en fouling op oppervlakken. Het begrip is relevant voor sedimentologie, milieuwetenschappen en materiaalkunde.