Conflictgevoelige

Conflictgevoelige is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands dat wordt gebruikt om beleid, programma’s, organisaties of handelingen te beschrijven die rekening houden met conflictdynamiek. Het doel is schade te voorkomen en bij te dragen aan vreedzame en rechtvaardige uitkomsten. Het concept komt overeen met het Engelse begrip conflict sensitivity en wordt veel toegepast in ontwikkelingswerk, humanitaire hulp, bestuur en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

In de praktijk betekent conflictgevoelige uitvoering dat men de lokale context doorgrondt, onderzoekt hoe een project relaties, macht en veiligheid kan beïnvloeden, en het ontwerp en de uitvoering daarop aanpast. Belangrijke beginselen zijn do no harm (schade voorkomen), het betrekken van een breed scala aan stakeholders, bescherming en veiligheid waarborgen, en monitoring van veranderingen in conflictdynamiek zodat strategieën waar nodig kunnen worden aangepast.

Methoden die vaak worden toegepast zijn onder meer conflictanalyse, risicobeoordeling, stakeholdermapping en safeguards voor kwetsbare groepen. Veel organisaties integreren bovendien gender- en beschermingsnormen, verantwoording aan de getroffen bevolking en lerend werken.

Toepassingsgebieden omvatten hulpverlening, vredesopbouw, governance-reformen en bedrijfs-voorzieningsketens, waar beslissingen de civilian impact kunnen hebben of spanningen kunnen aanwakkeren. Het doel is onbedoelde negatieve effecten te voorkomen en tegelijk veerkracht en inclusieve governance te versterken.

Kritiek richt zich op de uitdagingen in volatiele contexten, meetbaarheid en het risico van te terughoudende of technocratische benaderingen. Voorstanders benadrukken echter dat conflictgevoelige werkwijzen de effectiviteit en legitimiteit van interventies kunnen verbeteren wanneer lokale betrokkenheid en adaptief management centraal staan.