Chartercontracten

Chartercontracten, ook wel charterpartijen genoemd, zijn overeenkomsten waarbij de eigenaar van een vervoermiddel of een ander actief het gebruik ervan voor een afgesproken periode of voor een specifieke reis aan een andere partij, de charteraar, verleent tegen betaling. In de maritieme sector verwijst men vooral naar scheepscharterpartijen; vergelijkbare contracten bestaan ook voor vliegtuigen, bussen en andere assets. Het doel is duidelijke afspraken over beschikbaarheid, prestaties en kosten.

Typen chartercontracten

Voyage charter: een charteraar huurt het schip voor een specifieke reis of lading; de eigenaar levert bemanning, navigatie en operationele verantwoordelijkheid, terwijl de charteraar de vracht en bestemming bepaalt en betaalt meestal het freigt. Time charter: een prijs per dag/maand; de eigenaar levert bemand schip en onderhoudt operationele controle, maar de charteraar bepaalt het handelsprogramma en beleading; bareboat (demise) charter: de charteraar neemt vrijwel volledige operationele verantwoordelijkheid over, inclusief bemanning en uitrusting, terwijl de eigenaar enkel het schip levert in bewoonde staat. Tussen deze varianten bestaan gradaties en bepalingen.

Inhoud en constructie

Een chartercontract noemt partijen en onderwerp, het object (bijv. schip of ander asset), leverings- en redelivery-punten, looptijd, betalingsvoorwaarden, en wie verantwoordelijk is voor onderhoud, verzekeringen, bunkers en risico’s. Daarnaast kenmerken: laytime en demurrage (tijdens belading/lossen veroorzaakte vertraging), despatch (korting bij snelle uitvoering), off-hire en on-hire periodes, vervangingsmogelijkheden, en aansprakelijkheidsverdeling. Veel contracten bevatten ook clausules over garanties, vrijwaringen en schadebeperkingen.

Juridische kader

Chartercontracten kennen doorgaans een gekozen toepasselijke wet en geschiloplossing, veelal Engelse recht met arbitrage (bijv. London) of gerenommeerde scheepvaartforumprocedures. Er bestaan standaardvormen en -voorwaarden die verder invulling geven aan risico- en verantwoordelijkheidsverhoudingen.