Causalloopdiagrammen

Causalloopdiagrammen, in het Engels bekend als causal loop diagrams (CLD), zijn een hulpmiddel uit de system dynamics om de onderlinge oorzakelijke relaties tussen variabelen in een systeem visueel weer te geven. Ze helpen bij het begrijpen van hoe gebeurtenissen en kenmerken elkaar beïnvloeden en hoe feedback cycli van invloed zijn op het gedrag van het systeem op langere termijn. Ze vormen vaak de eerste stap in het modelleren van complexe systemen en dienen als qualitatief kader voor verdere analyse.

Een causalloopdiagram bestaat uit variabelen als knooppunten en pijlen die oorzakelijke invloeden aangeven. Aan elke pijl wordt een teken geplaatst (+ of -) om de aard van de invloed weer te geven: een positieve invloed versterkt de relatie, terwijl een negatieve invloed een omgekeerde relatie aangeeft. Lussen ontstaan wanneer een pad terug leidt naar een variabele, waardoor terugkoppelingen ontstaan. Lussen worden doorgaans onderverdeeld in versterkende (reinforcing) en verschuivende of balancerende (balancing) lussen, afhankelijk van hoe ze gedrag over tijd beïnvloeden.

Het doel van CLD’s is vooral informatief en diagnostisch: ze helpen bij het identificeren van feedbackstructuren, potentiële lekken of ongewenste gevolgen van beleidskeuzes en bij het verbeelden van mentale modellen. CLD’s zijn meestal beperkt tot kwalitatieve relaties en geven geen kwantitatieve voorspellingen zonder verdere omzetting naar een stock-and-flow-model of andere formalisering. Ze worden vaak gecombineerd met gedrag-over-de-tijd-diagrammen en verder wiskundig ontwikkeld om simulaties mogelijk te maken.