knooppunten

Knooppunten (meervoud: knooppunten) is een term uit het Nederlandse verkeers- en fietsnetwerk die verwijst naar een kruispunt waar twee of meer wegen elkaar kruisen. In de context van het knooppuntnetwerk voor fietsen functioneren knooppunten als eenvoudige, samenhangende knooppunten die met elkaar verbonden zijn door routes. Een route bestaat uit een opeenvolging van knooppuntnummers; reizigers weten bij welk knooppunt ze aankomen en welk knooppunt daarna volgt.

Signalisatie en digitale toepassingen ondersteunen deze werkwijze. Op de borden staan meestal het huidige knooppuntnummer en de richting naar het volgende knooppunt, en digitale kaarten en apps gebruiken dezelfde nummers om routes te plannen. Het knooppuntnetwerk biedt flexibiliteit doordat reizigers geen vaste, kant-en-klare route hoeven te volgen; men kan verschillende aaneengesloten knooppunten combineren om een gewenste fietsroute te realiseren. Het systeem is vooral bekend in Nederland en Vlaanderen, en vormt een populaire manier om recreatief en forensiek fietsen te organiseren.

Naast de fietsnetwerken wordt het begrip knooppunt in bredere zin ook gebruikt voor wegknooppunten waar meerdere rijstroken samenkomen of waar autoroutes elkaar kruisen. Het onderhoud en de signalisatie van knooppunten ligt meestal bij gemeenten of regionale overheden; zij werken aan duidelijke borden, kaartmaterialen en integratie met digitale navigatie.

Samengevat biedt het knooppuntprincipe een eenvoudig en flexibel kader voor routeplanning, zowel voor dagelijks gebruik als voor recreatieve fietstochten, door middel van een netwerk van genummerde knooppunten.