Bronnenuitputting

Bronnenuitputting is het proces waarbij de beschikbare voorraad natuurlijke hulpbronnen afneemt door winning, verbruik en verlies door milieuprocessen, waardoor toekomstige levering en prijzen onder druk kunnen komen te staan. Het begrip wordt vooral gebruikt voor niet‑hernieuwbare bronnen zoals fossiele brandstoffen en mineralen, maar kan ook van toepassing zijn op hernieuwbare bronnen wanneer hun regeneratiecapaciteit het huidige verbruik niet kan bijhouden.

Niet‑hernieuwbare bronnen omvatten olie, gas, kolen en veel mineralen, die oorspronkelijk in zeer lange tijd ontstaan maar nu sneller worden verbruikt dan ze aangevuld kunnen worden. Hernieuwbare bronnen, zoals water, bos en visbestanden, kunnen eveneens onder druk komen te staan als het verbruik groter is dan de natuurlijke regeneratie. Ook grondwater kan uitputten wanneer dewinning en consumptie sneller gaan dan het natuurlijke aanvullen.

Oorzaken van bronnenuitputting zijn demografische groei, economische ontwikkeling, toenemend verbruik, technologische veranderingen en mondiale handelsketens. Beleidskeuzes, zoals gebrek aan recycling of substitutie en onvoldoende regulering, dragen ook bij. Gevolgen kunnen bestaan uit hogere en volatielere prijzen, toegenomen afhankelijkheid van import, geopolitieke spanning en bredere milieu- en klimaatimpact door intensieve winning en gebruik.

Beleid en management richten zich op verlaging van verbruik, efficiëntieverbetering, recycling en substituties, evenals het duurzaam beheren van voorraden en regulering van extractie. Indicatoren zoals de reserve‑ tot productieverhouding (R/P) en materiaalintensiteit worden gebruikt om de mate van uitputting te volgen.