Brineexclusie

Brineexclusie is een term die in de geowetenschappen en cryosferische studies wordt gebruikt om het fenomeen te beschrijven waarbij zoutige brine wordt uitgesloten uit een gevormde vaste fase. Dit proces leidt tot zoutrijke zones in de omliggende vloeistof of in poreuze media en speelt een rol bij de verdeling van saliniteit tijdens faseovergangen zoals kristallisatie en bevriezen.

Een bekend voorbeeld is brineexclusie bij de vorming van zeewaterijs: tijdens de bevriezing wordt zout uit de kristallen uitgesloten, waardoor onder het ijs een geconcentreerde brinelaag ontstaat en in het ijs soms vertakte brinekanalen ontstaan.

Bij evaporietbassins zorgt het vroege kristalliseren van mineralen ervoor dat opgeloste zouten uit de vaste fase worden uitgesloten. Dit vergroot de zoutconcentratie van het resterende brine en kan leiden tot stapeling van brine in onderliggende lagen.

In porous media en grondwatersystemen kan brineexclusie optreden bij bevriezen van grondwater of bij minerale reacties, wat de migratie van zouten en de hydraulische eigenschappen van het gesteente beïnvloedt en zo transportpatronen en verdeling van zoutdissolutie bepaalt.

Het begrip is relevant voor klimaatonderzoek, exploratie van evaporietafzettingen en waterbeheer in kustgebieden, omdat het helpt bij het interpreteren van saliniteitspatronen, brine pockets en gerelateerde biologische habitats.

Zie ook: brine rejection, zee-ijs, evaporieten, verzilting van grondwater.