Bemiddeling

Bemiddeling is een vorm van conflictbeheersing waarbij een onafhankelijke bemiddelaar partijen begeleidt bij het bereiken van een gezamenlijk gedragen oplossing. De bemiddelaar helpt bij het verbeteren van communicatie, het verhelderen van belangen en het verkennen van opties, maar neemt geen beslissingen over de uitkomst.

Belangrijke kenmerken zijn vrijwilligheid, vertrouwelijkheid, neutraliteit en eigen verantwoordelijkheid van de partijen. De bemiddelaar schept een veilige omgeving, bevordert constructieve aandacht voor belangen en werkt samen met partijen aan een op maat gemaakte oplossing. De uitkomst is meestal een overeenkomst die de partijen zelf opstellen; de mediator staat daarbuiten en kan de oplossing alleen vastleggen als beide partijen daarmee instemmen. In veel gevallen kan de overeenkomst juridisch afdwingbaar zijn als deze als contract wordt vastgelegd.

Toepassingsgebieden omvatten civiele zaken tussen particulieren en bedrijven, arbeidsbemiddeling in arbeidsrelaties, familierechtelijke kwesties zoals scheiding en cooudering, buurt- en woninggeschillen, en consumenten- of huurgeschillen. Verwante processen zoals facilitatieve sessies bij ondernemings- of schoolproblemen kunnen eveneens via bemiddeling worden opgebouwd.

Kader en kwaliteit: bemiddelaars in Nederland opereren doorgaans binnen professionele verenigingen die gedragscodes en kwaliteitsnormen hanteren. Er is geen algemene wettelijke vereiste voor registratie; wel bestaan er ethische richtlijnen en normen waaraan bemiddelaars zich houden. Een belangrijk voordeel is tijd- en kostenbesparing ten opzichte van court procedures, met behoud van regie en relaties tussen de partijen. Nadelen zijn onder meer de afhankelijkheid van de bereidheid van partijen tot samenwerking en het risico van niet-succesvolle uitkomsten bij onbalans in machtsposities.