Afzonderlijke

Afzonderlijke is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets losstaat van andere elementen of als een apart, onderscheidbaar deel van een groter geheel wordt beschouwd. Het drukt uit dat zaken apart behandeld, bedoeld of gezien moeten worden, in tegenstelling tot wat in samenhang staat. De vorm is afgeleid van het werkwoord afzonderen en het achtervoegsel -lijke, waardoor het de betekenis van “losgemaakt” of “uitsplitsbaar” krijgt.

Gebruikelijk is dat het woord vóór het zelfstandig naamwoord staat in formele of technische taal, bijvoorbeeld in juridische, administratieve of wetenschappelijke contexten. Het bijvoeglijk naamwoord wordt aangepast aan het geslacht en getal van het zelfstandig naamwoord: afzonderlijke onderdelen, afzonderlijke gevallen, afzonderlijke bevoegdheden. In samengestelde uitdrukkingen kan ook zonder lidwoord gewerkt worden, zoals afzonderlijke rapporten.

Verschillen met verwante woorden: afzonderlijk kan ook als bijwoord voorkomen en betekent dan “los van elkaar” of “apart”, terwijl afzonderlijke specifiek als attributieve vorm vóór een zelfstandig naamwoord staat. In bredere zin verwijst afzonderlijke vaak naar entiteiten die in een bepaald systeem of proces als aparte eenheden opereren, bijvoorbeeld bij begrotingen, contracten of organisatiedelen.

Zie ook: afzonderlijk, afzonderen, afzonderlijkheid.