zuurstofdruk

Zuurstofdruk, in het bijzonder de partiële druk van zuurstof (PO2), is een maat voor de druk die zuurstof uitoefent in een gas- of vloeistoffase. Het wordt vaak uitgedrukt in millimeter kwikdruk (mmHg) of kilopascal (kPa). In ademhalings- en bloedcirculatie-contexten onderscheidt men verschillende PO2-waarden: de geïnspireerde PO2 (PIO2) die afhangt van de geademde gasmix en de omgevingsdruk; de alveolaire PO2 (PAO2); en de arteriële PO2 (PaO2) die in arterieel bloed gemeten wordt en meestal bepaalt of voldoende zuurstof naar weefsels wordt gebracht.

PIO2 berekent men als FiO2 × (Patm − PH2O); bij zeeniveau Patm ≈ 101,3 kPa en waterdampdruk PH2O ≈ 6,3 kPa. PaO2 bij een gezonde volwassene ligt meestal tussen ongeveer 10 en 13 kPa (75–100 mmHg) onder normale omstandigheden; SaO2 is de zuurstofverzadiging van hemoglobine en ligt bij deze PaO2-waarden doorgaans rond 95–100%.

Zuurstofdruk en klinische betekenis: Een te lage PaO2 levert hypoxie en kan orgaanfuncties aantasten; een te hoge PO2 bij langdurige blootstelling kan toxisch zijn voor longen en centraal zenuwstelsel. In klinische setting wordt PaO2 gemeten met een arteriële bloedgasanalyse. In duik- en hyperbare geneeskunde kan te hoge PO2 riskant zijn en maatregelen vereisen om zuurstoftoxiteit te voorkomen. Zuurstofdruk onderscheidt zich van zuurstofsaturatie (SaO2); FiO2 is de fractie O2 in de geïnspireerde lucht, terwijl PaO2 de PO2 in bloed aangeeft. Zuurstofdruk is een cruciale parameter in pulmonale geneeskunde, anesthesiologie en duikgeneeskunde.