Home

zintuigreceptoren

Zintuigreceptoren zijn gespecialiseerde sensorische receptorcellen of eindorganen van sensorische neuronen die reageren op prikkels uit de omgeving of uit het eigen lichaam. Ze zetten deze prikkels om in elektrochemische signalen, receptorpotentialen, die via afferente zenuwbanen naar het centrale zenuwstelsel worden geleid en daar worden geïnterpreteerd als zintuiglijke waarnemingen.

Zintuigreceptoren worden doorgaans ingedeeld naar de soort prikkel die ze detecteren: mechanoreceptoren (druk, aanraking en trillingen);

Receptoren bestaan uit gespecialiseerde receptorcellen (bijvoorbeeld fotoreceptoren in het netvlies, haarcellen in het slakkenhuis van het

Adaptatie van receptoren kan snel plaatsvinden (snelle adaptatie) of langzamer verlopen (langzame adaptatie). De snelle typen

De hersenen interpreteren zintuiglijke signalen op basis van het receptortype en de betrokken zenuwbanen; theoretische modellen

Beschadiging of disfunctie van zintuigreceptoren kan leiden tot verlies of vervorming van waarnemingen. Receptoren tonen ook

thermoreceptoren
(warmte
en
koude);
nociceptoren
(pijn);
chemoreceptoren
(geur,
smaak
en
veranderingen
in
bloedchemie);
en
fotoreceptoren
(zicht,
vooral
in
het
netvlies).
Proprioceptoren
registreren
positie
en
beweging
van
het
lichaam.
oor,
smaak-
en
reukreceptoren)
of
uit
vrije
zenuwuiteinden
die
signalen
rechtstreeks
ontvangen.
Bij
prikkeling
ontstaat
een
receptorpotentiaal;
als
dit
potentiaal
de
drempel
overschrijdt,
wordt
een
actiepotentiaal
gegenereerd
in
de
aangrenzende
afferente
neuron
en
zendt
de
impuls
informatie
naar
de
hersenen.
De
transductie
maakt
het
mogelijk
dat
fysieke
of
chemische
prikkels
worden
vertaald
in
neurale
codes.
reageren
vooral
aan
het
begin
van
een
prikkel
en
nemen
daarna
in;
langzame
receptoren
leveren
continu
informatie
over
de
prikkelstatus.
zoals
het
gelabelde-lijn-model
en
het
across-fiber-coderen-model
proberen
te
verklaren
hoe
modaliteiten
worden
gecodeerd.
plasticiteit,
bijvoorbeeld
bij
lang
aanhoudende
prikkels
of
bij
veranderingen
in
zintuiglijke
omgeving.