zingevingstekort

Zingevingstekort is een begrip uit de psychologie en filosofie dat verwijst naar het ervaren of vermoeden dat het leven weinig of geen zin heeft. Het gaat om een tekort aan betekenis, richting of doel, waardoor dagelijkse handelingen en levensverhalen als leeg of onsamenhangend kunnen voelen. Zingevingstekort is geen klinische diagnose op zichzelf, maar een dimensie die de kwaliteit van bestaan beïnvloedt.

In de wetenschappelijke literatuur verschijnt zingevingstekort vooral in het kader van existentialistische en humanistische benaderingen van welzijn. Het is onderzocht in relatie tot coping, depressie, burn-out en veerkracht. Het begrip sluit aan bij het idee dat mensen een behoefte hebben aan betekenisvolle doelen, relaties en waarden.

Oorzaken zijn multicausaal: persoonlijke ervaringen zoals trauma, verlies of ingrijpende levensgebeurtenissen; cognitieve of identiteitscrises; sociale factoren zoals eenzaamheid, gebrek aan sociale binding of zinvolle arbeid; culturele verwachtingen en maatschappelijke veranderingen. Sommige demografische groepen ervaren zingevingstekort vaker, maar het verschilt per individu.

Behandeling en preventie richten zich op het vinden van betekenis en richting, bijvoorbeeld via meaning-centered therapies, logotherapie, narratieve benadering en coaching. Activiteiten die richting en verbondenheid bieden—zoals werk met purpose, betrokkenheid bij anderen, creatief of spiritueel handelen—kunnen helpen. Instrumenten zoals vragenlijsten voor betekenis in het leven worden gebruikt om aanwezigheid en zoekendheid van zingeving te meten.