zekering

Zekering is een elektrisch beschermingsapparaat dat de stroom onderbreekt wanneer er een fout optreedt, om schade aan installaties en apparatuur te voorkomen. In het Nederlands verwijst zekering meestal naar een technologische scheidingselement in elektronische en elektrische systemen, zoals consumentenelektronica, voertuigen en bouwraden. Een zekering bevat een dunne metalen geleider die smelt wanneer de stroom groter is dan de nominale waarde, waardoor het circuit open komt te staan. Dit smelten ontstaat door I^2R-verwarming; zodra de zekering is doorgebrand, moet deze worden vervangen.

Zekeringen bestaan in verschillende vormen: cartridgezekeringen (ceramiek of glas), steekkers/bladzekeringen die in auto- en consumententoepassingen worden gebruikt, en terugslagzekeringen (PTC of polyfuse) die bij verhitting de weerstand verhogen om de stroom te beperken. Ook zijn er thermische zekeringen en snelle of traagwerkende varianten voor uiteenlopende pulsvormen en belastingen.

Zekeringen worden geclassificeerd naar stroomsterkte (ampères) en spanning, en naar de tijdkundige karakteristiek die de responstijd bepaalt. Traagwerkende (time-delay) zekeringen kunnen korte pieken tolereren, terwijl snelle zekeringen bij overstroom direct uitschakelen.

Ze beschermen bedrading en apparatuur door het energie bij fault te beperken. Bij doorbranding moet de spanning uitgeschakeld en de zekering met dezelfde waarde worden vervangen; het omzeilen ervan is gevaarlijk. In veel systemen worden zekeringen tegenwoordig aangevuld of vervangen door zekeringautomaten (circuit breakers).

De technologie van zekeringen kent een lange geschiedenis vanaf de late 19e eeuw en wordt internationaal gestandaardiseerd door organisaties zoals IEC en UL.