wortelactiviteit

Wortelactiviteit verwijst naar de activiteiten van plantwortels die betrokken zijn bij groei, opname en interacties met de omgeving. In de bodemwetenschap en plantkunde wordt onder wortelactiviteit verstaan hoe actief de wortels functioneren op een bepaald moment, inclusief wortelademhaling (respiratie), opname van water en nutriënten, secretie van exudaten en wortelgroei.

Meting van wortelactiviteit gebeurt met verschillende methoden. Wortelrespiratie kan worden gemeten aan de hand van CO2-uitstoot uit wortels of de rhizosfeer. Ook kan men wortellengte- en biomassa-dichtheid bepalen, en wortelgroei volgen met minirhizotronen of wortelweefsels analyseren. Geavanceerde technieken gebruiken stabiele isotopen om koolstof- en stikstofopname toe te wijzen aan wortels, en metabolische profielen om exudaten te karakteriseren.

Factoren die wortelactiviteit beïnvloeden zijn onder meer bodemtemperatuur, vocht en beluchting, voedingsstatus, plantensoort en ontwikkelingsfase, en omgevingsstress zoals droogte, saliniteit of bodemverdichting. Wortels kunnen hun activiteit aanpassen: bij voldoende vocht en voeding neemt de opname toe, terwijl stress leidt tot afname en herverdeling van koolstof naar de wortels of naar reparatieprocessen.

Het begrip wortelactiviteit is essentieel voor het begrip van koolstof- en nutriëntenkringlopen in ecosystemen en voor de efficiëntie van water- en nutriëntenopname door gewassen. In de landbouw kan management van bodemvocht, bemesting en bodembiodiversiteit gericht zijn op het stimuleren van gezonde wortelactiviteit en een robuust wortelnetwerk, wat droogtebestendigheid en opbrengst kan verbeteren.

Zie ook wortelbiologie, rhizosfeer en rhizodepositie.