weerobservatie

Weerobservatie is het systematisch verzamelen van meteorologische gegevens over de atmosfeer en weersomstandigheden op specifieke locaties en tijdstippen, met als doel weeranalyse, klimaatmonitoring en weersverwachtingen mogelijk te maken. De verzamelde informatie vormt de basis voor dagelijkse weersverwachtingen, waarschuwingen bij extreme buien of hittegolven en voor evaluatie van klimaatontwikkelingen over langere periodes.

Observaties komen uit verschillende bronnen, zoals oppervlakteweerstations die temperatuur, relatieve vochtigheid, luchtdruk, windsnelheid en neerslag meten; pluviometers; en anemometers. Upper-airwaarnemingen via radiosondes geven temperatuur, vocht en luchtdruk op hoogte. Remote sensing omvat radar voor tracking van neerslag en bewolking, en satellietbeelden voor oppervlaktetemperatuur en atmosferische eigenschappen. Ook oceanografische data worden verzameld via boeien, scheepsmetingen en drijvers. De waarnemingen worden op regelmatige intervallen gedaan, variërend van enkele minuten tot elk uur, afhankelijk van het type instrument.

Data uit observaties worden gecontroleerd op kwaliteit en beschikbaar gesteld via nationale en internationale netwerken. Ze vormen input voor data-assimilatie in numerieke weersvoorspellingsmodellen en leveren sediment voor klimaatmonitoring, hydrologie en risicoanalyse. Doorlopende mobiliteit van data en standaardisatie maken internationale samenwerking mogelijk en verbeteren de nauwkeurigheid van voorspellingen en waarschuwingen.

In Nederland coördineert het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) veel van de landelijke weerobservaties en levert het dagelijkse kaarten, waarschuwingen en open data aan onderzoekers en het publiek. Wereldwijd draagt het World Meteorological Organization (WMO) bij aan normen en uitwisseling via het Global Observing System.