Koninklijk

Koninklijk is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat doorgaans “koninklijk” betekent: met betrekking tot een koning of koninkrijk, of tot de monarchie als instituut. Het wordt gebruikt om aan te geven dat iets behoort tot of is goedgekeurd door de vorst, of om een statelijke of ceremoniële status aan te duiden. Het kan verwijzen naar mensen (koninklijke familie), gebouwen (koninklijke paleizen), ceremoniële functies en rituelen of organisaties die een officiële band met de monarchie hebben.

Het woord is afgeleid van koning, plus het achtervoegsel -lijk, dat “lijken op” of “gerelateerd aan” betekent. Het is verwant aan de zelfstandige vorm koninkrijk (het rijk van de koning). In veel gevallen geeft koninklijk ook een zekere pretentie of formaliteit aan wat wordt beschreven, wat typisch is voor termen die aan een koninklijk of staatsgezag zijn verbonden.

Wat de spelling betreft, wordt koninklijk in gewone tekst meestal met een kleine letter geschreven. In officiële namen of titels die fungeren als zelfstandige namen, kan het echter met een hoofdletter beginnen als onderdeel van een eigennaam, bijvoorbeeld Koninklijk Huis of Koninklijk Instituut voor de Tropen. De exacte hoofdletterwisseling kan per stijlgids verschillen, maar de regel blijft dat het gebruik van hoofdletters afhankelijk is van de status als gewone beschrijvende term of als deel van een officiële naam.