waterschapsregelgeving

Waterschapsregelgeving is de juridische regeling die de taken, structuur en werkwijze bepaalt van de waterschappen, regionale publieke instellingen die verantwoordelijk zijn voor het waterbeheer in Nederland. De regelgeving schetst onder meer de status van de waterschappen, hun bevoegdheden, verplichtingen en de verhouding tot andere overheden.

De belangrijkste taken van waterschappen omvatten op orde houden van de dijken en de waterkeringen, beheer van de waterstanden en polders, drooglegging en drainage, en de aanleg en onderhoud van riolering en afvalwaterzuivering waar zij verantwoordelijk voor zijn. Daarnaast dragen zij bij aan ruimtelijke planning en waterkwaliteit binnen hun gebied en voeren ze handhaving uit waar nodig om veiligheids- en milieu-normen te bewaken.

Waterschappen zijn autonome publieke lichamen met een eigen bestuur. Het algemeen bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de gemeenten in het gebied (de Algemene Vergadering), die gekozen zijn, en het dagelijks bestuur wordt gevormd door uitvoerende functionarissen waaronder de dijkgraaf en hoogheemraden (of een vergelijkbaar college). Financiering vindt plaats via waterschapsbelastingen en heffingen; toezicht komt van provincies en, waar nodig, van centrale instanties en rechterlijke organen.

Het juridische kader omvat de Waterschapswet als kernregelgeving, aangevuld met grensoverschrijdende en milieuregels zoals de Waterwet en relevante Europese richtlijnen (zoals de Water Framework Directive). Daarnaast spelen ook ruimtelijke ordening en milieuregels een rol bij de uitvoering en verantwoording van het waterbeheer.

Historisch gezien gingen waterschappen terug op middeleeuwse instellingen voor dijkzorg en polderbeheer. Door modernisering zijn zij uitgegroeid tot volwaardige autonome organen die een centrale rol spelen in flood risk management, waterveiligheid en waterkwaliteit in Nederland.