vroeggeborenen

Vroeggeborenen zijn baby's die geboren zijn vóór het voltooide aantal weken van een normale zwangerschap, dat 37 weken bedraagt. Deze groep omvat diverse gradaties van prematuriteit en loopt ondanks medische vooruitgang vaker tegen complicaties aan dan volbloeide baby’s. De zorg vindt meestal plaats op een neonatale intensivecare-unit (NICU).

Subcategorieën en risicofactoren: laat preterm zijn 34–37 weken, zeer preterm <32 weken en extreem preterm <28 weken. Risicofactoren zijn onder meer een voorgeschiedenis van vroeggeboorte, een meerlingzwangerschap, moederlijke aandoeningen zoals hypertensie of diabetes, infecties, roken of drugsgebruik tijdens de zwangerschap, en een ongunstige placentale situatie. Vaak ligt een combinatie van factoren ten grondslag.

Zorg en behandeling: veel vroeggeborenen hebben gespecialiseerde zorg nodig op de NICU, waaronder ademhalingsondersteuning (surfactanttoediening, CPAP of mechanische ventilatie), temperatuurregulatie en nauwkeurige voeding (perinjectie en later enterale voeding). Infectiepreventie en pijnbestrijding zijn belangrijk, evenals vroegkinderlijk contact met de ouder(s) (kangoeroezorg). Screening op complicaties zoals bloedingen, infecties en voedingstoornissen is standaard.

Complicaties en uitkomsten: veelvoorkomende problemen zijn ademhalingsproblemen zoals respiratoir distress syndrome, apneu, retinopathie van prematuriteit en intraventriculaire bloedingen. Andere zorgen zijn necrotiserende enterocolitis en lange-termijn neurodevelopmentale uitdagingen, zoals leer- en gedragsproblemen, mogelijk met visuele of gehoorproblemen. Prognose hangt sterk af van de gestatieve leeftijd bij geboorte en de kwaliteit van de neonatale zorg.

Preventie en follow-up: antenataale corticoïden bij risico op vroeggeboorte, tocolyse om arbeid een korte tijd uit te stellen, magnesiumsulfaat ter neuroprotectie bij verwachte zeer vroege geboortes, en GBS-prophylaxe. Vroege follow-up en screenings (ROP, gehoor) zijn essentieel voor lange termijnuitkomsten.