voorbijgegaan

Voorbijgegaan is de verleden deelwoord van het Nederlandse werkwoord voorbijgaan. Het betekent letterlijk ‘voorbij zijn gegaan’ of ‘zijn voorbijgegaan’, en wordt gebruikt om aan te geven dat iets voorbij is of is voorbijgegaan in de tijd of in beweging. Het kan zowel als werkwoordsvorm in samengestelde tijden voorkomen als als bijvoeglijk naamwoord, afhankelijk van de context.

Grammaticaal gezien gaat voorbijgegaan meestal samen met zijn of hebben, afhankelijk van de betekenis. Als het gaat om een gebeurtenis of tijd die voorbij is gegaan, is zijn vaak geschikt: de tijd is voorbijgegaan, de trein is voorbijgegaan. In andere gevallen kan het als bijvoeglijk naamwoord voorkomen in uitdrukkingen zoals het voorbijgegaan weekend of het voorbijgegaan jaar, vooral in formele of literaire stijl. In alledaags taalgebruik heeft men vaker de voorkeur voor synoniemen als verstrikt, verstrijkt of verstreken wanneer men elapsed time bedoelt.

Etymologisch komt het woord van voorbije (voorbij) en gaan (gaan). Het behoort tot een groep samengestelde werkwoorden die in verschillende contexten kunnen fungeren als werkwoordelijk deelwoord (tijd van handelen) of als bijvoeglijk deelwoord (kenmerk van een zelfstandignaamwoord).

Gebruik en nuances: voorbijgegaan verwijst naar iets wat reeds heeft plaatsgevonden of voorbij is, maar kan ook een beweging betekenen die langs iets heeft plaatsgevonden (iets dat voorbij is gegaan). In vertalingen naar het Engels wordt vaak vertaald met "has passed" of "gone by," afhankelijk van de context.

Zie ook: voorbij, voorbijgaan, verstrijken, verstreken.