verplaatsingssysteem

Een verplaatsingssysteem is een systeem dat bedoeld is om objecten of personen binnen een afgebakend gebied te verplaatsen of te positioneren. Het kan handmatig, mechanisch, hydraulisch of elektrisch aangestuurd worden en is gericht op gecontroleerde beweging, waarbij snelheid, richting en nauwkeurigheid een rol spelen.

Een verplaatsingssysteem bestaat doorgaans uit geleiding en structuur, een aandrijving, een besturingssysteem en veiligheidsvoorzieningen. Voor de geleiding kunnen rollen‑ of railgeleidingen, scharnieren of kogelomloopgeleiders worden toegepast. De aandrijving kan een handwiel, motor, hydraulische pomp of pneumatisch apparaat zijn. Sensoren, limietschakelaars en noodstops vormen vaak de veiligheidslaag, terwijl de controle kan liggen bij PLC’s, servo- of CNC-controllers.

Typen verplaatsingssystemen omvatten onder meer lineaire systemen (translationele verplaatsing langs een recht traject met traceerbare positie), roterende systemen (draaiende beweging rondom een as), verticale hefsystemen (lifts en hijsinstallaties), gantry- en brugsystemen (overspanende bewegingen), en carrousel- of hotspotsystemen voor intern transport. Modulaire systemen met combinatie van rails en kolommen komen eveneens voor in industriële en onderzoeksomgevingen.

Toepassingen bevinden zich binnen de productie en assemblage, logistiek en magazijnbeheer, hospitalen en zorg, theater- en evenementenstechniek, en cleanrooms of laboratoria. Belangrijke kenmerken zijn draagvermogen, slaglengte of stroke, snelheid, acceleratie en herhaalbaarheid, evenals de compatibiliteit met automatisering en procesbesturing.

Veiligheid en normen spelen een centrale rol: normatieve eisen, CE-markering en risicobeoordelingen (veiligheidsfuncties zoals noodstop en redundante systemen) zijn standaardonderdelen bij ontwerp, installatie en onderhoud van verplaatsingssystemen.