varieerbare

Varieerbaar is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat iets kan variëren of onderhevig is aan variatie. In wetenschappelijke en technische contexten wordt het gebruikt om factoren, parameters of eigenschappen aan te duiden die door een onderzoeker of model gewijzigd of gevarieerd kunnen worden. Het begrip verwijst daarmee naar de mogelijkheid tot aanpassing en testing van verschillende waarden of omstandigheden.

De basisvorm is varieerbaar; in de attributieve positie vóór een zelfstandig naamwoord verschijnt doorgaans de vorm varieerbare. Voorbeelden zijn varieerbare kenmerken, varieerbare parameters of varieerbare factoren. In stijlvormen van wetenschappelijke teksten ligt de nadruk op precisie en consistentie: varieerbaar duidt expliciet op de capaciteit tot variatie, in tegenstelling tot constante of fixed.

Toepassingsvelden zijn onder meer experimenteel ontwerp, statistische modellering, simulaties en softwaretesten. Een varieerbare parameter kan in een model worden aangepast om de gevoeligheid of robuustheid van een uitspraak te onderzoeken. In deze context maakt men onderscheid tussen wat varieerbaar is en wat niet varieerbaar (of constant gehouden wordt). Het begrip wordt vaak gepaard met termen als variatiebereik, gevoeligheidsanalyse en parameterstudies.

Verwante termen zijn variabel en variabele (die verwijzen naar zaken die waarden kunnen aannemen), en veranderlijk of veranderbaar (die algemene veranderbaarheid aanduiden). Varieerbaar wordt doorgaans in formelere, wetenschappelijke taal gebruikt en wordt gezien als een specifieke aanduiding van de capaciteit om gecontroleerd te variëren.