uitblijven

Uitblijven is een Nederlands werkwoord dat betekent dat iemand of iets niet verschijnt of niet plaatsvindt zoals verwacht. Het kan slaan op het niet komen opdagen van een persoon, het uitblijven van een gebeurtenis, of het niet plaatsvinden van een verwachte uitkomst of effect.

Het werkwoord is intransitief en wordt in verschillende contexten gebruikt. In het dagelijks taalgebruik zegt men bijvoorbeeld: de afspraak blijft uit; het nieuws blijft uit; de verwachte resultaten blijven uit. In de voltooide tijd is de vorm uitgebleven, bijvoorbeeld De afspraak is uitgebleven, of De verwachtingen zijn uitgebleven.

Uitblijven geeft een wring van teleurstelling of onvoorzienheid aan: iets wat gepland was of verwacht werd, gebeurt niet. Het kan verwijzen naar personen die niet opdagen, naar processen die niet opschieten, of naar uitkomsten die niet gerealiseerd worden. Het onderscheid met synoniemen als ontbreken of niet verschijnen ligt vooral in de nadruk op het niet plaatsvinden ondanks de verwachting.

Etymologisch is uitblijven samengesteld uit uit- (uitgaand, naar buiten) en blijven (blijven bestaan of plaatsvinden), waarmee de handeling zichtbaar maakt dat iets buiten de beoogde gang van zaken blijft.

In gebruik kan uitblijven zowel formeel als informeel klinken, afhankelijk van de context en de relaties tussen spreker en luisteraar. Het woord geeft duidelijk aan dat een verwachte gebeurtenis of toestand niet is gekomen of niet is opgetreden.