opgetreden

Opgetreden is het voltooid deelwoord van het Nederlandse werkwoord optreden. Het heeft twee hoofdbetekenissen die in verschillende contexten voorkomen. Ten eerste betekent het het geven van een optreden: een artiest heeft opgetreden, een band heeft opgetreden tijdens het concert. Ten tweede duidt het op het voorkomen of ontstaan van iets, zoals problemen, verschijnselen of bijwerkingen: er zijn opgetreden problemen, er zijn bijwerkingen opgetreden.

Grammaticaal wordt opgetreden in samengestelde tijden meestal met hebben vervoegd (bijvoorbeeld: de artiest heeft opgetreden). In zinnen met een leerbare of feitelijke naar buiten gerichte betekenis kan er ook sprake zijn van een tijdens-situatie waarbij het werkwoord in de tegenwoordige tijd of met zijn als hulpwerkwoord verschijnt afhankelijk van de syntaxis. Een veel voorkomend gebruik is: er zijn opgetreden problemen, of de zanger heeft opgetreden in het theater. In sommige stijlvarianten kan de passieve vorm voorkomen, bijvoorbeeld: er is opgetreden.

Etymologie: het voltooid deelwoord opgetreden is opgebouwd uit het voorvoegsel op- en het werkwoord treden (stappen, optreden). Het gezegde optreden verwijst van oorsprong naar het verschijnen of voordoen van iemand op een podium; in bredere betekenis werd het ook gebruikt voor gebeurtenissen die zich voordeden. Beide betekenissen zijn in het hedendaagse Nederlands gebruikelijk en vaak duidelijk uit de context af te leiden.

Zie ook: optreden, optreden, optronen.