tegenstempel

Een tegenstempel, in het Nederlands vaak ook counterstempel genoemd, is een tweede, kort na, of bovenop een oorspronkelijke munt aangebracht markering. Dit extra stempel kan een symbool, letters of een numerieke aanduiding bevatten en wordt meestal met een hamer of pers in of tegen het metaal gedrukt. Het resultaat is een munt die naast het oorspronkelijke ontwerp een nieuw teken draagt.

Het doel van tegenstempels is divers. Ze werden vaak gebruikt om een munt te herwaarderen na waardevermindering of debasement, om een munt toe te laten behoren aan een andere autoriteit of muntplaats, of om een munt te codenteren met een plaatselijke goedkeuring. In sommige gevallen dienden tegenstempels ook als tijdelijke of permanente cancelatie van de oorspronkelijke zegels of afbeeldingen. Daarnaast waren er particuliere tegenstempels die door handelaren, steden of regimes werden toegepast om acceptatie te bevorderen of eigendom aan te geven.

Tegenstempels variëren sterk in grootte, vorm en positie op de munt. Ze kunnen officiële marks zijn, uitgegeven door een overheid of muntmeester, maar ook particuliere of commerciële stempels. De aanwezigheid van een tegenstempel kan invloed hebben op de numismatische waarde en zeldzaamheid van een munt; sommige voorbeeldige tegenstempels zijn populair bij verzamelaars vanwege hun historische betekenis of esthetische kenmerken.

In de studie van munten is het identificeren van tegenstempels belangrijk voor het vaststellen van datum, herkomst en geldwaardigheid. Net als bij andere modificaties vormen tegenstempels een specifieke categorie binnen de muntkunde en dragen ze bij aan het begrip van historische geldsystemen.