stoflaag

Een stoflaag is een laag van losse vaste deeltjes die op of nabij een oppervlak is neergelegd. De term wordt meestal gebruikt voor onbedoelde, dunne lagen stof die uit de lucht of uit condensatie afkomstig zijn; soms spreekt men ook over stoffilms of coatings wanneer de laag opzettelijk is aangebracht of chemisch is gevormd.

Stoflagen ontstaan door de combinatie van stofdepositie, adhesie aan het oppervlak en soms verankering door vocht. Transport door luchtstromen, sedimentatie en elektrostatica spelen een rol. De dikte varieert van micrometers tot millimeters en hangt af van tijd, stofconcentratie en omgevingsomstandigheden. De samenstelling reflecteert de bronnen in de omgeving, zoals huishoudelijk stof, zand, olie- of metaaldeeltjes.

Stoflagen beïnvloeden warmte- en lichttransmissie, en kunnen de werking van systemen schaden of verminderen. Voorbeelden: stof op zonnepanelen verlaagt de efficiëntie; stof op elektronische componenten kan contaminatie veroorzaken; op glas en sensoren kan de absorptie of verstrooiing veranderen. In sommige toepassingen kunnen dunne stoflagen ook bescherming bieden tegen krassen of corrosie, afhankelijk van de omstandigheden.

Metingen en verwijdering: dikte en massa per oppervlakte-eenheid worden vaak gemeten met gravimetrie, profilometrie of microscopie. Reiniging gebeurt met stofzuigen, afstoffen, of vochtige doek. Preventie omvat betere filtratie, afscherming, regelmatige reiniging en, waar mogelijk, antistatische of antikneuzende maatregelen.

De term stoflaag is breed en komt voor in bouw, industrieel onderhoud, laboratoriumwetenschap en sensoriek, waarbij verdere specificatie vaak afhankelijk is van de context.

---