stelkraakbeen

Stelkraakbeen is een type kraakbeenweefsel dat in het menselijk lichaam een belangrijke mechanische functie vervult. Het biedt structuur en ondersteuning aan verschillende anatomische komposities en fungeert vaak als schokdemper of glijvlak in gewrichten. Het kraakbeen zelf is relatief stevig maar flexibel en heeft geen nerven of bloedvaten in het weefselgedeelte, wat invloed heeft op de mogelijkheden voor herstel na beschadiging.

De cellen van stel kraakbeen, chondrocyten genoemd, bevinden zich in kleine holtes die lacunes worden genoemd. Deze cellen produceren en onderhouden een extracellulaire matrix die voornamelijk uit water, proteoglykanen en collageen type II bestaat. De matrix geeft kraakbeen zijn veerkracht en wrijvingverminderende eigenschappen. In tegenstelling tot bot wordt kraakbeen duurzaam onderhouden via diffusie uit omringende weefsels en, afhankelijk van het type kraakbeen, kan het perichondrium (een bindweefsellijn) aanwezig zijn of ontbreken.

Er bestaan drie hoofdtypes kraakbeen die in het lichaam voorkomen: hyaline kraakbeen, fibrocartilage en elastisch kraakbeen. Hyaline kraakbeen is de meest voorkomende vorm en vindt men onder meer in gewrichten, ribbenkast en neus. Fibrocartilage is sterker en bestand tegen compressie en treft men aan in tussenwervelschijven en moldige structuren. Elastisch kraakbeen bevat veel elastisch weefsel en is zachter en veerkrachtiger, zoals in het oor en delen van het strottenkanaal.

Klantuitingen en aandoeningen zoals osteoartritis raken vaak het gewrichtskraakbeen, wat leidt tot pijn en functieverlies. De beperkte regeneratieve capaciteit van kraakbeen maakt behandeling uitdagend. Moderne therapieën richten zich op het verbeteren van herstel of het vervangen van beschadigd kraakbeen.