stadskoeling

Stadskoeling, ook wel district cooling genoemd, is een systeem waarbij een gecentraliseerde koelinstallatie gekoeld water produceert en via een netwerk van geïsoleerde leidingen naar aangesloten gebouwen transporteert. Het centrale plant gebruikt diverse koeltechnologieën, zoals watergekoelde chillers, absorptiekoelers of warmte-pomp-systemen, en levert koelwater met een temperatuur van ongeveer 5–12°C aan de afgiftepunten. In gebouwen wordt warmte uit de interne klimaat- en procesinstallaties via warmtewisselaars aan het gekoelde water onttrokken en via de retourleiding teruggegeven aan het centrale net. Het systeem is ontworpen om meerdere gebouwen te koelen vanaf één plant, waardoor elk gebouw doorgaans minder eigen koelinstallaties nodig heeft.

Voordelen en milieueffecten: Stadskoeling kan de energie-efficiëntie verhogen doordat koelsystemen en refrigerantinstallaties op individuele gebouwen worden vervangen door één centrale installatie. Het gebruik van restwarmte of hernieuwbare bronnen kan de CO2-uitstoot verlagen. Daarnaast vermindert de infrastructuur op locatie vaak ruimte- en geluidsbelasting, en kan de dagelijkse elektriciteitsbelasting tijdens piekuren door centrale productie beter worden beheerd. De milieu-impact is afhankelijk van de gebruikte bronnen en de schaal van het netwerk.

Uitdagingen en overwegingen: De aanleg van een stadskoelingsnet vereist aanzienlijke investeringen en lange realisatietijden. Succes hangt af van samenwerking tussen gemeenten, vastgoedeigenaren en leveranciers, en van zorgvuldige aandacht voor waterkwaliteit, lekdetectie en veiligheid. Economische haalbaarheid hangt af van de toekomstige vraag, operationele kosten en regelgevende kaders. Legionella- en other watergerelateerde risico’s vereisen robuuste beheer- en onderhoudspraktijken.

Toepassingsgebied: Het systeem is vooral geschikt voor dichtbebouwde stedelijke gebieden met meerdere grote gebouwen, zoals kantoren, ziekenhuizen, universiteiten en data centers. Het wordt vaak ontwikkeld in combinatie met andere stedelijke energiesystemen en klimaataanpassing.

---