stadsbestuur

Stadsbestuur is de verzamelnaam voor de lokale overheid van een stad of gemeente. Het omvat zowel de politiek als de uitvoering van beleid. In de Nederlandse context bestaat het doorgaans uit de gemeenteraad (de gekozen volksvertegenwoordiging) en het college van burgemeester en wethouders (B&W), onder leiding van de burgemeester. De gemeenteraad stelt beleid, controleert de uitvoering en keurt de begroting goed; het college voert het beleid uit en beheert de dagelijkse gang van zaken.

Structuur en functies: de gemeenteraad is verantwoordelijk voor strategische keuzes en toezicht. Het college van burgemeester en wethouders vormt het dagelijks bestuur en draagt de uitvoering van het beleid. De burgemeester heeft een prominente rol op het gebied van openbare orde en veiligheid en fungeert als gezicht van het stadsbestuur. De gemeentesecretaris of griffier ondersteunt zowel raad als college met advies en secretariaatswerk en leidt de ambtelijke organisatie.

Taken en financiën: het stadsbestuur is verantwoordelijk voor ruimtelijke ordening en woningbeleid, infrastructuur, leefomgeving, milieu en afvalbeheer, sociale zaken, jeugd en cultuur, lokale economie en dienstverlening aan inwoners. Het stelt lokale regelgeving vast en regelt de uitvoering ervan. Financiën komen uit lokale belastingen (zoals onroerendezaakbelasting), eigen inkomsten, en subsidies van rijk en provincie. Burgers kunnen inspraak leveren bij besluitvorming via participatieactiviteiten en openbare raadplegingen.

Relatie met andere niveaus: het stadsbestuur functioneert binnen het bredere overheidskader van provincie en rijk; wetten en regels van hogeroverheid bepalen veel kaders, terwijl de gemeente eigen beleidsruimte invult. Verantwoording vindt plaats via verkiezingen en periodieke controles door de gemeenteraad.