spoedoperatie

Een spoedoperatie is een chirurgische ingreep die zo snel mogelijk wordt uitgevoerd nadat is besloten dat onmiddellijke behandeling noodzakelijk is, meestal om een levensbedreigende aandoening te stoppen of om ernstig risico op letsel te voorkomen. De ingreep vindt vaak binnen enkele uren plaats, maar in sommige gevallen wordt direct gehandeld.

Indicaties voor spoedoperaties zijn onder meer acute buikproblemen zoals perforatie of obstructie van het maagdarmkanaal, ontstekingen met dreigende complicaties (bijvoorbeeld een blinddarmpolie of gynaecologische noodgevallen zoals een ruptuur van een zwangerschap), traumatische inwendige bloedingen en bloedvat- of long-/hartgerelateerde noodgevallen. Het doel is snelle stabilisatie enlinearisering van de situatie, vaak gevolgd door definitieve behandeling in één procedure of in een vervolgoperatie.

Het proces omvat meestal een snelle preoperatieve evaluatie, resuscitatie en ondersteunende zorg (intraveneuze vloeistoffen, bloedtransfusie indien nodig), en zo mogelijk korte beeldvorming; de operatiekamer en het operatie-team zijn paraat. Algemene anesthesie is gebruikelijk; de keuze voor laparoscopische of open chirurgie hangt af van de aandoening en de toestand van de patiënt.

Toestemming kan in spoedsituaties beperkt zijn; vaak geldt dat zo mogelijk getracht wordt toestemming te verkrijgen, maar bij levensbedreigende omstandigheden kan de ingreep noodzakelijk zijn zonder uitgestelde toestemming. Postoperatieve zorg omvat monitoring, pijnbestrijding en vaak Intensive Care- of klinisch herstel, met afhankelijk van de aandoening kans op complicaties zoals infectie, bloedingen of lange opnameduur. Spoedoperaties verschillen van elektieve chirurgie door de tijdsdruk en de ernst van de toestand.