sleutelbegrippen

Sleutelbegrippen zijn kerntermen die de centrale ideeën, concepten of thema's in een tekst, vakgebied of leeractiviteit aanduiden. Ze fungeren als houvasten om complexe informatie te ordenen, te analyseren en effectief te communiceren. In onderwijs en onderzoek helpen sleutelbegrippen om doelen, kernconcepten en leerresultaten expliciet te beschrijven en te toetsen.

Kenmerken van sleutelbegrippen zijn dat ze breed genoeg zijn om een onderwerp te vangen, maar concreet genoeg om onderscheid te maken tussen concepten. Ze ontstaan vaak uit definities, taxonomieën of glossaria en dienen als referentiepunten bij samenvatten, vergelijken en structureren van kennis.

Toepassingen van sleutelbegrippen variëren per context. In onderwijs dienen ze als bouwstenen van curricula, leerdoelen en beoordelingskaders. In onderzoek helpen ze bij het opstellen van zoekstrategieën, het coderen van kwalitatieve data en het construeren van conceptkaarten. In informatiepraktijk fungeren ze als metadata of classificatiepunten die teksten en data met elkaar verbinden.

Voorbeelden van sleutelbegrippen variëren per domein. In sociologie: macht, instituties, sociale netwerken; in onderwijs: didactiek, leeromgeving, beoordeling; in informatiekunde: data, metadata, informatiestructuur; in literatuurwetenschap: thema, motief, stijl.

Sleutelbegrippen dragen bij aan een heldere communicatie en aan een doelmatige kennisorganisatie. Ze bieden houvast bij analyse, vergelijking en interpretatie en helpen bij het kiezen van relevante literatuur en bij het vormen van een gemeenschappelijke taal binnen een vakgebied.