regulieren

Reguleren is het proces waarbij regels worden vastgesteld en nageleefd om een systeem, proces of markt te sturen en te beheersen. Doel is vaak orde, veiligheid, eerlijke concurrentie en consumentenbescherming. Regulering vindt plaats door overheden en toezichthouders, maar ook door internationale organisaties en in sommige gevallen door zelfregulerende sectoren of privaatrechtelijke afspraken.

Etymologie en betekenis. Het werkwoord reguleren is afgeleid van het Franse réguler, zelf afkomstig uit Late Latijn regulare, met regula ‘regel’. In het Nederlands verwijst reguleren naar het in kaart brengen en handhaven van regels, normen en procedures. De bijbehorende begrippen regulering en regelgeving verwijzen naar het geheel van regels en het systeem dat door regels tot stand komt.

Doel en instrumenten. Regulering kan bestaan uit bindende wet- en regelgeving (harde regulering) en uit normen of aanbevelingen die minder strikt zijn (zachte regulering). Instrumenten zijn onder meer wetten, vergunningen, toezicht en handhaving, boetes, keurmerken, rapportageverplichtingen en marktontwerp. De regulering beoogt doorgaans publieke waarden te beschermen, zoals veiligheid, milieu, privacy en financiële stabiliteit, en marktfalen tegen te gaan.

Toepassingsvelden en uitdagingen. Regulering speelt een rol in veel sectoren, zoals financiën, energie, milieu, arbeid en gezondheidszorg. Uitdagingen zijn onder meer de kosten en administratieve lasten voor bedrijven, de mate van doeltreffend toezicht en het risico op regulatoire kapitaal of regulering die innovatie belemmert. Regulering kent voortdurend aanpassingen aan veranderende behoeften en technologische ontwikkelingen.