prothetische

Prothetische verwijst naar protheses en de discipline die zich bezighoudt met het ontwerp, de fabricage en het gebruik van kunstmatige vervangingen voor ontbrekende lichaamsdelen. Prothesen worden toegepast na amputatie of congenitale afwezigheid en kunnen zowel functionele als cosmetische doelen dienen. Het doel is om dagelijkse activiteiten mogelijk te maken, mobiliteit te herstellen en de kwaliteit van leven te verbeteren. De zorg voor prothetische apparaten omvat meestal evaluatie, maatwerk, pasfitting en revalidatie.

Een prothese bestaat uit meerdere onderdelen. De basis is meestal een socket, het draagvlak waarin de resterende ledemaat wordt geplaatst. Daarna volgt een pylon of frame dat de krachten verdeelt, en een einduitgang zoals een hand, een voet of een grijponderdeel. Bevestiging of suspensie kan via vacuumsystemen, kousen, klemmen of in sommige gevallen via osseointegratie verlopen. Prothesen voor ledematen worden onderverdeeld in been- en armprothesen, met verschillende niveaus van bewegingsvrijheid en kracht en met aandacht voor grip en proprioceptie.

Bediening vindt plaats door middel van lichaamgestuurde mechanismen (bijvoorbeeld kabelbediening) of elektronische systemen die sensorische signalen uit de spieren aflezen (myoelectrische prothesen). Geavanceerde systemen gebruiken meerdere elektromyografische signalen en kunnen verschillende grijpposities of bewegingen mogelijk maken. Toekomstige ontwikkelingen richten zich onder meer op betere tastzin, osseointegratie, gerichte spierinnervatie (TMR), neuronale interfaces en betaalbaarder maatwerk via 3D-printing.

Revalidatie is essentieel: training in houding, werkwijze en afstemming van de prothese, samen met een zorgteam, verbetert het functionele resultaat en draagcomfort. De geschiedenis van prothetische technologie gaat terug tot antieke prothesen en is geëvolueerd naar moderne bionische systemen die zowel functionele als cosmetische vooruitgang brengen.