aflezen

Aflezen is een Nederlands werkwoord met meerdere verwante betekenissen die te maken hebben met het lezen of interpreteren van informatie uit een bron of uit signalen. De meest voorkomende betekenis is het letterlijk aflezen van een waarde of tekst van een object, apparaat of scherm. Bijvoorbeeld: de meterstanden dien je maandelijks af te lezen. Het handelen omvat observeren, registreren en vaak doorgeven van de waarde. Het werkwoord is separabel bij sommige vervoegingen: men zegt Lees de cijfers af; de cijfers moeten worden afgelezen. In de voltooide tijd: hij heeft de cijfers afgelezen.

Een tweede betekenis is het interpreteren van signalen bij een persoon of situatie: iemand van het gezicht of de houding aflezen. Uit iemands gezichtsuitdrukking kan men aflezen hoe iemand zich voelt; ook non-verbale signalen kunnen die conclusie brengen.

Een derde gebruik is figuurlijk en verwijst naar het uit teksten, grafieken of andere bronnen halen van informatie en daaruit conclusies trekken: uit de grafiek kon men aflezen dat de trend stijgend was.

Etymologie: aflezen komt van af- plus lezen en duidt op lezen van informatie vanaf een bron of oppervlakte. In het moderne taalgebruik staat aflezen meestal voor concrete waarneming van waarden of signalen, en is het woord nauw verbonden met voorlezen (luisterbaar lezen) maar heeft het doorgaans een onafhankelijk betekenisspectrum.

---