praktijkdoelen

Praktijkdoelen zijn leer- en ontwikkelingsdoelen die gericht zijn op handelen en prestaties in de echte werkomgeving of in gesimuleerde praktijksituaties. Ze focussen op wat iemand kan doen onder realistische omstandigheden en op de competenties die daarvoor nodig zijn, zoals vaardigheden, beroepsethiek en communicatie.

Het begrip wordt veelvuldig gehanteerd in onderwijs en professionalisering, met name in het beroepsonderwijs (mbo, hbo) en in zorg- en technische vakgebieden. Praktijkdoelen hangen samen met competentiegericht onderwijs: ze geven aan welke concrete taken, procedures of gedrag een student of professional moet kunnen tonen.

Belangrijke kenmerken zijn concreetheid, observeerbaarheid en meetbaarheid. Praktijkdoelen zijn doorgaans gekoppeld aan beoordelingskaders of beoordelingscriteria en worden vaak vastgelegd in onderdelen van stage- of werkplekleertrajecten of portfolio's.

Ontwikkeling en uitvoering: Het opstellen van praktijkdoelen gebeurt in samenwerking tussen student, opleiding en praktijkbegeleider. Het leerproces kent een cyclisch karakter: doelstelling, uitvoering in praktijk, evaluatie en feedback, en bijstelling van doelen op basis van prestaties en leerbehoeften.

Verschillen met theoretische leerdoelen: Praktijkdoelen richten zich op aantoonbaar handelen en contextgebonden competenties, terwijl theoretische doelen vaak focussen op kennis, begrip en abstracte redenering.

Voorbeelden van praktijkdoelen zijn onder meer het correct uitvoeren van veiligheidsprotocollen op een werkplek, het toepassen van vakkennis in een concrete situatie, het adequaat communiceren met cliënten of collega's, en het reflecteren op eigen handelen.

Implementatie en evaluatie: Praktijkdoelen worden vaak getoetst in portfolio's, praktijkbeoordelingen, stageverslagen of praktijkexamens. Ze dragen bij aan transparante leerprogressie en aansluiting bij de arbeidsmarkt.