piekverkeer

Piekverkeer is het deel van de verkeersdrukte waarin het verkeer zijn grootste intensiteit bereikt op wegen en in het openbaar vervoer. Het begrip wordt in verkeerskunde gebruikt om knelpunten te analyseren en infrastructuur en operationele maatregelen af te stemmen op tijden met de hoogste verkeersbelasting. In de meeste westerse steden ontstaat piekverkeer vooral tijdens de ochtend- en avondspits.

Tijdens de spitsuren stijgt het aantal voertuigen en reizigers aanzienlijk doordat veel mensen tegelijk op pad gaan naar werk, school of voorzieningen. De toename leidt tot langere reistijden, meer onderbrekingen en hogere variabiliteit in reistijden. Verkeersafhandeling, kruispuntbeheer en congestie op knooppunten dragen bij aan wachttijden en vertragingen. In stedelijke gebieden is piekverkeer vaak geconcentreerd op hoofdwegen en openbaarvervoerlijnen, terwijl buitengebieden een minder uitgesproken piek vertonen maar nog steeds significant kunnen zijn.

Gevolgen van piekverkeer zijn onder meer toenemende congestie, hogere emissies door stop-and-go-verkeer, geluidsbelasting en druk op verkeersveiligheid door dicht op elkaar rijdende voertuigen. Economische verliezen komen voort uit langere reistijden en onzekerheid in planning.

Beheer van piekverkeer vindt plaats via lange-termijnplannen en korte-termijnmaatregelen. Strategieën omvatten investeringen in openbaar vervoer en verkeersmanagement, stimulering van flexibele werktijden en thuiswerken, prijsprikkels zoals tol- of parkeertariefstelling tijdens piekuren, en optimalisatie van verkeerslichtregelingen. Data-analyse en modellering helpen om knelpunten te identificeren en effecten van maatregelen te evalueren.

---