peesreceptoren

Peesreceptoren zijn sensoren in pezen die spanning registreren die ontstaat wanneer spieren kracht zetten. De belangrijkste groep binnen deze receptoren zijn Golgi-peesorganen (GPO’s). Ze bevinden zich in seri e met spiervezels aan de overgang tussen spier en pees en worden geïnnerveerd door Ib-afferente zenuwvezels.

Anatomie en werking: Golgi-peesorganen bestaan uit vertakte zenuwuiteinden die zich tussen collageenvezels van de pees wikkelen. Ze reageren vooral op toename in trek- of trekkrachten die door spiercontractie worden gegenereerd. Bij hogere spanning vuren deze Ib-vezels sneller, wat signalen naar het ruggenmerg stuurt.

Functie en reflexmechanisme: de afferente signalen van GPO’s leiden in de ruggenmerg tot remming van de α-motorneuronen die de betrokken spier aansturen (autogene inhibitie). Dit verlaagt de contractiekracht en dient zo als een beschermingsmechanisme tegen peesscheuring en overbelasting. Golgi-peesorganen leveren ook feedback die bijdraagt aan fijne motoriek en de stabiliteit van bewegingen.

Verschil met spierpezenreceptoren: peesreceptoren bedoelen onderscheidend de GPO’s die spanning evalueren, terwijl spierreceptoren zoals spierbundelspindels meer reageren op lengte- en snelheidsveranderingen van een spier.

Neurale pathways en klinische relevantie: signalen worden via Ib- afferenten naar het ruggenmerg en verder naar centrale motoren en sensorische gebieden geleid. Een goede werking van peesreceptoren is essentieel voor proprioceptie en gecontroleerde beweging. Bij zenuwletsel, veroudering of overbelasting kunnen peesreflexen verstoord raken, wat van invloed kan zijn op coördinatie en stabiliteit.

Terminologie: de term peesreceptoren verwijst meestal naar Golgi-peesorganen; in sommige bronnen worden ook andere peeszentrische receptoren genoemd.