ouderwetse

Ouderwetse is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat oud-fashioned, verouderd of traditioneel betekent. Het beschrijft dingen, gewoonten, stijlen en smaken die aan een eerdere periode worden toegeschreven en die doorgaans als minder modern worden gezien.

Het woord kan descriptief en neutraal zijn, maar de toon kan variëren van informerend tot mild kritisch of nostalgisch, afhankelijk van de context. Voorbeelden zijn een ouderwetse klok, een ouderwetse keuken of ouderwetse kleren. In gesprekken over cultuur kan het ook een gevoel van nostalgie of retro-charme oproepen, terwijl het in sommige zinnen een lichte spot kan geven.

Inflectie en gebruik: in de praktijk komt de vorm ouderwetse vaak voor vóór een bepaald, meervoudig zelfstandig naamwoord (de ouderwetse klok, de ouderwetse klokken). Wanneer het zelfstandig naamwoord onbepaald is of in een andere grammaticale positie staat, kan men ook oudere vormen tegenkomen, zoals ouderwets apparaat (indefiniete singular) of ouderwetse apparaten (meervoud).

Context en connotatie: ouderwets wordt doorgaans geassocieerd met regelgeving en normen uit een eerder tijdperk, maar kan ook positief worden opgevat als nostalgisch of charmant, afhankelijk van de spreker en situatie. Het woord staat vaak naast termen als traditioneel, klassiek en retro, en wordt soms gebruikt als stijl- of conceptuele aanduiding in mode, interieur en media.

Zie ook: retro, nostalgie, traditioneel, klassiek.