osteoblasten

Osteoblasten zijn botvorming cellen die afkomstig zijn uit mesenchymale stamcellen en zich voornamelijk op het oppervlak van botweefsel bevinden. Zij synthetiseren het osteïde, het organische skelet van bot, en dragen bij aan de mineralisatie ervan tot hydroxyapatiet. Het osteïde bestaat uit collageen type I en diverse niet-collagene eiwitten zoals osteocalcine.

Wanneer osteoblasten ingebed raken in de nieuw gevormde matrix, differentiëren zij tot osteocyten. Op de botoppervlakken komen ze meestal voor als een eenvoudige laag kubische of cilindrische cellen, die de botoppervlakte bekleden en betrokken blijven bij de regulatie van de botvorming.

Osteoblasten spelen een sleutelrol in botremodellering en bothomeostase door interactie met osteoclasten via signaleringsroutes zoals RANKL en osteoprotegerine (OPG). RANKL stimuleert de ontwikkeling van osteoclasten, terwijl OPG dit proces remt, waarmee de balans tussen opbouw en afbraak wordt geregeld.

De activiteit van osteoblasten wordt beïnvloed door hormonen en mechanische belasting. Parathyroïd hormoon (PTH) en vitamine D kunnen via verhoogde RANKL-bijdrage de botafbraak bevorderen, terwijl oestrogeen de osteoblastactiviteit ondersteunt en botverlies tegengaat. Mechanische belasting stimuleert eveneens osteoblastactiviteit en botvorming, wat het belang van belasting en beweging voor botgezondheid onderstreept.