botremodellering

Botremodellering is het voortdurende proces waarbij oud botweefsel wordt afgebroken en nieuw botweefsel wordt gevormd. Dit proces vindt plaats in kleine structuur-eenheden in het bot die remodelleringsunits worden genoemd. Een typische cyclus omvat activatie, resorptie door osteoclasten, reversie, botvorming door osteoblasten en mineralisatie. De duur van een complete cyclus varieert en kan weken tot maanden beslaan, afhankelijk van locatie en fysiologische toestand.

Tijdens de resorptiefase verwijderen osteoclasten beschadigd of overbodig botweefsel, waarna osteoblasten nieuw bot aanleggen in hetzelfde gebied. Het nieuw gevormde bot ondergaat mineralisatie en krijgt geleidelijk de sterkte die nodig is voor functioneren en belasting. Osteocyten, mature botcellen binnen het bot, fungeren als mechanosensoren en sturen signalen naar de osteoblasten en osteoclasten om de remodeling af te stemmen op mechanische belasting en calciumhomeostase.

De remodellering wordt reguliert door een complex signaalnetwerk, waaronder hormonale signalen en lokale factoren. Hormonen zoals parathyroïdhormoon (PTH) stimuleren resorptie bij laag calcium, calcitonine heeft een remmende werking op resorptie, en oestrogeen helpt bij het behoud van botmassa. Vitamine D bevordert botmineralisatie en calciumopname. Een belangrijk moleculair mechanisme is de RANKL-OPG-as: osteoblasten produceren RANKL dat osteoclasten stimuleert; osteoprotegerine (OPG) remt dit signaal, waardoor remodellering in evenwicht blijft.

Veranderingen in remodellering zijn kenmerkend voor botgezondheid. Een verhoogde resorptie ten opzichte van opbouw speelt een rol bij osteoporose, terwijl verstoorde mineralisatie bij osteomalacie kan optreden. Paget-achtige aandoeningen kenmerken zich door ongeordende remodeling. Diagnostiek omvat klinische evaluatie en, soms, biomarker van botomturning zoals P1NP en CTX. Behandeling richt zich op het herstellen van balans tussen afbraak en opbouw en het behoud van botmassa en sterkte.