neerwaartse

Neerwaartse is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord en adjectief dat met de betekenis naar beneden of dalend wordt gebruikt. Het drukt een richting, beweging of tendens uit die zich naar het onderstuk beweegt. In lopende taal verschijnt het meestal als een attributieve vorm vóór een zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld neerwaartse beweging, neerwaartse trend of neerwaartse helling.

De term is afgeleid van neer (naar beneden) en waarts (richting op). Omdat het een attributieve vorm betreft, past neerwaartse zich qua spelling aan het geslacht en getal van het genoemde zelfstandig naamwoord aan in het Nederlands, bijvoorbeeld de neerwaartse beweging, een neerwaartse stap, neerwaartse trends, of neerwaartse bewegingen.

Neerwaartse wordt in diverse vakgebieden aangetroffen. In de natuur- en wiskundige vakken beschrijft het vaak een beweging of richting naar beneden, zoals een neerwaartse versnelling of een neerwaartse beweging van een voorwerp. In de economie en statistiek kan het verwijzen naar een dalende trend in cijfers of koersen. In de bouw en techniek kan het duiden op een neergaande helling of aflopende rand. Het woord wordt meestal in combinatie met een zelfstandig naamwoord gebruikt en is neutraal van toon.

Als antoniem wordt vaak opwaarts gebruikt, terwijl neerwaarts en neerwaarts-woordvormen in sommige uitdrukkingen als synoniem functioneren. Verwandte termen zijn onder meer neerwaarts gerichte, dalende of aflopende, afhankelijk van de context.