natriumcarbonaat

Natriumcarbonaat, meestal aangeduid als Na2CO3, is een anorganische zout van koolzuur. In de industrie staat het bekend als soda-ash of washing soda. Het is een witte, geurloze kristallijne stof die oplosbaar is in water en sterk basisch reagerende oplossingen oplevert.

Natuurlijk komt natriumcarbonaat voor in evaporietafzettingen. Mineralen zoals trona (na gebruik van Na2CO3 en NaHCO3) en natron vormen wilde bronnen van natriumcarbonaatrijke materialen. De belangrijkste industriële productie vindt plaats via het Solvay-proces, dat kopnoteer brijn en kalksteen omzet in natriumcarbonaat met ammoniak als teruggewonnen reagens. Voorafgaand aan dit proces werd het Leblanc-proces toegepast. Daarnaast kan natriumcarbonaat worden gewonnen uit natuurlijke bronnen van soda-ash als ruwe grondstof.

Eigenschappen en toepassing: natriumcarbonaat is een alkalische stof die in water oplost en een sterk basische oplossing vormt (pH-waarde ca. 11,5 tot 12). Bij verhitting ontleedt het en verlaat water en CO2; bij hogere temperaturen kan het uiteen vallen in natriumoxide en kooldioxide. Industriële toepassingen zijn onder meer glasproductie (flux in soda-lime glas), reinigingsmiddelen en wasmiddelen (als waterontharder en bouwsteen van reinigingsmiddelen), papier- en celluloseindustrie en buffering in diverse chemische processen. Het kan ook als voedseladditief worden toegepast (E501) en dient als pH-regelaar en chemische hulp in verschillende productieprocessen.

Veiligheid: natriumcarbonaat is een krachtige base en irritant voor huid, ogen en slijmvliezen. Contact met zuren leidt tot vorming van CO2. Het bewaren gebeurt droog en buiten bereik van zuren.