modelregistraties

Modelregistraties gaan over het beschermen van het uiterlijke ontwerp van producten door registratie van een model of ontwerp bij een officiële instantie. Het doel is om de ontwerper of houder rechten te geven die het mogelijk maken het gebruik van het ontwerp te controleren, bijvoorbeeld door te verbieden dat anderen hetzelfde uiterlijk reproduceren zonder toestemming.

Wat wel en niet beschermd is, hangt af van de jurisdictie. In de meeste systemen beschermt een geregistreerd ontwerp het uiterlijk van een product, zoals vormen, contouren, lijnen, kleuren en textuur. Veel rechtsgebieden onderscheiden daarnaast een niet-geregistreerd ontwerp of “unregistered design,” die in sommige gevallen korter bescherming biedt en afhankelijk is van de eerste openbaarmaking. De exacte criteria en duur van bescherming variëren per land of regio.

Procedure en beheersing. Een modelregistratie wordt doorgaans ingediend bij een nationaal of regionaal octrooibureau (bijvoorbeeld een nationaal auteursrecht- of modelkantoor, of bij een Europees of internationaal systeem). De aanvraag vereist doorgaans representatieve afbeeldingen, een beschrijving van het ontwerp en betaling van vergoedingen. Sommige systemen voeren een formele beoordeling uit; anderen registreren op basis van formaliteiten, waarna latere procedures zoals oppositieprocessen het ontwerp kunnen aantasten of bevestigen.

Duur en handhaving. Bescherming duurt meestal meerdere jaren en kan worden verlengd in stappen (bijvoorbeeld elke vijf jaar) tot een maximale termijn, afhankelijk van de jurisdictie. Inbreuk vindt plaats wanneer anderen zonder toestemming het beschermde uiterlijk in gelijke producten gebruiken. Modelregistraties vormen zo’n juridisch instrument naast andere middelen zoals auteursrechten of merkenrechten.

Internationale aspecten. Voor bescherming in meerdere landen kan men gebruikmaken van passende internationale routes, zoals nationale registraties of , waar mogelijk, internationale systemen voor ontwerpregistraties.